آشنایی با باغ ائل‌گلی (شاه گلی) – آذربایجان‌شرقی
آشنایی با باغ ائل‌گلی (شاه گلی) – آذربایجان‌شرقی
باغ ائل گلی (شاه گلی) درون بافت شهری و در فاصله 7 کیلومتری جنوب شرقی تبریز در استان آذربایجان شرقی با ابعاد 263 *40/355 متر مربع واقع شده است.
شاه گولی به معنی «استخر شاه» ترجمه شده است. گول در زبان ترکی به معنی استخر میباشد. احداث بنای اولیه این آبگیر را به زمان پادشاهان آق قویونلو و توسعه آن را به زمان صفویه نسبت میدهند.
شاهزاده قهرمان میرزا، پسر هشتم نایبالسلطنه عباس میرزا، هنگام فرمانروایی در تبریز، به تعمیر این استخر همت گماشت، عمارت 2 طبقه زیبایی در وسط آن بنا کرد، از وسط ساحل شرقی استخر تا محل عمارت خیابانی تعبیه نمود و کوه بلندی را که در جانب شرقی استخر قرار داشت به صورت سکوها و پلههای عریض مرتبی درآورد و در چند جای آنها به فاصله معیّن جویها و آبشارهایی ایجاد کرد و در نظر داشت که این بنا را کاخ ییلاقی خود قرار دهد، اما هنوز کار تزیین بنا اتمام نیافته، درگذشت و فرزندانش این حادثه را به فال بد گرفتند، عمارت متروک ماند و از آن تاریخ به بعد، فقط استخر شاه برای ذخیره کردن آب جهت آبیاری مزارع و باغهای شهر در تابستانها مورد استفاده قرار گرفت.
در بهار سال 1309 هـ . ش که هنوز استخر و طبقه پایین عمارت آن باقی بود از طرف شهرداری تبریز تعمیر گردید و از اواخر اردیبهشت ماه به صورت گردشگاه عمومی شهر در آمد. عمارت یک طبقه در فروردین ماه 1346 به علت کثرت رطوبت و فرسودگی بنا تخریب شد و در سال 1349 هـ . ش بنای عمارت دو طبقه با همان طرح قبلی آغاز گردید.
اندازه فعلی استخر در مرمت سالهای 1367 بعلت احداث فضای گلکاری در حاشیه آن قدری کوچکتر شده است. کف استخر روی زمین طبیعی قرار داشته و از هیچ مصالحی برای پوشاندن آن استفاده نشده است، عمق استخر از سه متر در گوشه شرقی تا نه متر در کنار دهنه متفاوت است.
مخزن آب، مثل باغ تخت شیراز از چشمه‌ای تامین میگرددکه از سنگی بالای مرتفع ترین سکو میجوشد. آب مخزن را پنج نهر تشکیل میدهد که در هر سکویی، یک آبشار ایجاد میشود و هر سکو یا پلکان، دارای یک ردیف درخت تبریزی در کنار دیوار عقب آن و یک ردیف درخت بید در کنار نهرهای آن است.
