لانههای تاریخی
گورت روستایی در کمتر از دو کیلومتری اصفهان است؛ روستایی با بیش از ۲۰ کبوترخانه که شانه به شانه هم، ایستادهاند. روزگاری تعداد بیشتری از این کبوترخانهها در روستا دیده میشد اما همین تعداد باقیمانده، از گورت چشماندازی کمنظیر ساختهاست. شاید برای همین به آن شهر کبوترخانهها میگویند.
از وقتی کود شیمیایی خوراک خاک اصفهان شد، کبوتران بر بام لانههای تاریخیشان مشکل نشستند؛ حالا کبوترخانهها خاموش شدهاند و چون برجهای دیدبانی تا دوردستها، از کرانههای زایندهرود و بیشهها، تا گاوخونیِ اصفهان را میپایند.
نه کشاورزان حال و روز خوبی دارند، نه زمینها قدرت زاییدن و رستن؛ بهانهای برای دانه و آب دادن به کبوتران نیست، پس کبوتر که نباشد کبوترخانهای هم نیست. میراث کشاورزان بیآب و آبادانی در انتظار دست مرحمتی است تا جان ایستادن بگیرند.
گَوَرت اما روستایی است که دل به کبوترخانههایش خوش کرده، در انتظار کبوتران نه که در انتظار گردشگران نشسته، آستین همت بالا زده و با کاه و گل برجهای کبوتر را سروسامان داده تا منظر روستا بر چشم فرنگیها و شهریها خوش بنشیند.
در مزارع و اطراف قناتهای گورت، برجهای کبوتر چشم بیننده را پُر میکنند. زمانی برجها خرید و فروش میشدند اما حالا تنها مشتریان برجها میراث دوستان و گردشگراناند. ورود کودهای شیمیایی و حال و روز نه چندان خوب کشاورزی دلیل متروکه شدن این برجها است، اما اهالی گورت دل از کبوترخانهها برنداشتهاند، با اینکه گسترش روستا تا پای کبوترخانهها پیش رفته، میخواهند گردشگران محور شرق اصفهان را تا دل روستا به تماشای برجها بکشانند.
از شمار 20 برج کبوتر واقع در گورت،12 برج در سال 88 به ثبت ملی رسیدهاست. 2برج نیمه مخروبه و 18 برج قابل مرمت و بازسازی است. از این تعداد برج کبوتر، یک برج متعلق به دوران ایلخانی، دو برج قاجاری و بقیه برجها صفوی است.
برجهای کبوتر از آثار منحصر به فرد اصفهان به شمار میآیند. آنچه که از این آثار در اصفهان باقیمانده تنها تعداد محدودی از سههزار برجی است که شاردُن در قرن چهارده برشمردهاست. سیصد کبوترخانه نیمه فعال و مخروبه در اصفهان تا شعاع 150 کیلوتری آن باقیماندهاند که از این تعدا د چیزی در حدود 70 برج کبوتر به ثبت ملی رسیدهاست.
عکسهایی از کبوترخانه گورت را در ادامه این مطلب ببینید.